Johannes Bavelaar 1899-1984) in 1918/1919 ingekwartierd in Katwijk

Op 7 augustus 1918 ging Johannes Bavelaar (1899-1984), kapper en grootvader, in militaire dienst.In verband met de mobilisatie werd hij vervroegd opgeroepen.Hij werd al snel dienstkapper en later oppasser bij een zoon van Abraham Kuyper, de ARP- politicus en premier van ons land van 1901 tot 1905.Na vier uur ' s middags was de dienst afgelopen en op 1 november 1919 kwam Johannes Bavelaar uit militaire dienst. Jan van den Eijkel, de latere zwager van Johannes heeft samen met Jan in dienst gezeten.Onze grootvader is in Katwijk, in het Parlevlietslop ingekwartierd geweest.Voor herhalingsoefeningen moest hij zich in de loop van de jaren '20 melden in onder meer Hilversum en Ede. Die oefeningen duurden ongeveer twee weken.Jan Bavelaar had nog nooit aan sport gedaan.Eind 1918, toen Jan ongeveer drie maanden in dienst zat, kreeg hij velddienst.Hij moest met een polsstok slootje springen.Het lukte hem, iedereen stond versteld.Hij had velddienst, moest tirailleren en exercities doen.Dat was erg zwaar, zo sprak hij later.Eind 1919, toen hij uit dienst kwam, heeft Johannes nog korte tijd op Endegeest gewerkt, maar dat beviel hem niet.

Jansje van den Bos- Schaft in mei 1987 over de zwarthandel in de oorlog

In mei 1987 sprak onze moeder en oma de volgende woorden over de zwarthandel in de oorlog:'Ik weet wel dat ik een stukje zeep kocht voor 35 gulden.Toen was Aad geboren, toen had ik zo,n stukje zeep gekocht voor 35 gulden.Dat was na de bevrijding.Vreselijk.Er werden in de hongerwinter ook veel zwarthandelaren gepakt.Ik woonde natuurlijk samen met Sjaan in de Coornhertstraat en an gingen wij wel eens naar een broer van haar.Die heeft altijd in de zwarte handel gezeten.En dan gingen we met de kinderwagen.En haar man Jan zat in Duitsland en Pa werkte in Apeldoorn.Die kwam maar af en toe eens thuis.Toen gingen we wel eens naar de Heemskerkstraat.Dat is een broer van haar, van Sjaan.En toen bleven we daar zo eens een dagje.Toen kwamen we daar, er zat een Chinees, er zat een Duitser.Twee lui met een bruin leer pak.Twee zwarthandelaren.En toen was zijn vrouw nog eens jarig en toen kwam die Chinees binnen met een pak, toen had hij zo,n dikke paling.Hij had er een lintje omgedaan, een rood lintje.Ik zal het nooit vergeten.En die twee gozers, dat was vader en zoon.Dat waren twee zwarthandelaren, want die hebben niets van de oorlog gemerkt, die zijn doodgeschoten.Ze zijn verraden natuurlijk.'

De hongerwinter: Trudy met difterie in het ziekenhuis

In de hongerwinter is Trudy ziek geworden.Ze had difterie en heeft toen zes weken in het Sint ELizabeth ziekenhuis gelegen, mogelijk in december 1944/januari 1945.Ze had een bedje met spijlen en er was een lieve non die haar verzorgde.Die had een zwart gewaad aan.Het was een wit bedje van ijzer dat tegen het raam aan stond.Trudy kreeg een eitje per week in het ziekenhuis.Ze sprak de non aan met 'Opoe'.Moeder Jansje gaf haar dochter ansichtkaarten,daar zat een foto van haar bij, een foto genomen bij Van Dorp, de tandarts waar ze ooit gewerkt had.Toen heeft Trudy alle ansichtkaarten verscheurd, behalve de foto van haar moeder.Die stopte ze onder haar kussentje.

De familie Schaft

Er leefde ooit een Pieter Schaft, hij werd geboren in 1793,4 jaar na de Franse Revolutie van 1789.Gedoopt werd hij op 12 mei 1793.Op 12 juli 1822 huwde hij met Sijtje van Tongeren, een spinster die in 1795 geboren was en op 29 december van dat jaar gedoopt werd.Dat was in de tijd dat de Fransen ons land bezetten en stadhouder Willem V naar Engeland vluchtte.Op 20 februari 1822 werd Suzanna Schaft geboren,maar Pieter en Sijtje waren toen nog niet getrouwd.Vader Pieter Schaft erkent echter wel de vader te zijn.Het dochtertje werd geboren aan de Oude Heeregracht, wijk 8,no 82 te Leiden.Napoleon is dan nog geen jaar dood.Hij overlijdt op 5 mei 1821 op Sint Helena.Hun zoon Pieter komt ter wereld op 9 mei 1834,in 1853 wordt deze zoon, de grootvader van Arie Schaft (1893-1980) voor de militaire dienst gekeurd.Hij krijgt vrijstelling omdat hij te klein wordt bevonden, slechts 1.58 meter.In 1855 moet hij worden herkeurd.Deze Pieter huwt op 11 maart 1863 met Maria Vroom, een op 27 januari 1839 geboren Leidse jongedochter.Uit dit huwelijk wordt op 8 oktober 1863 Pieter Schaft, de vader van Opa Schaft geboren.Hij wordt maar liefst 91 jaar oud en overlijdt op 22 oktober 1954, de vijfde verjaardag van Betty.

Jacobus Dirk van den Bos(1929-2012) over 10 mei 1940

Op 13 mei 2004 had ik een gesprek met Jacobus Dirk van den Bos(1929-2012), broer van Denijs van den Bos(1918-1988) over de Duitse invasie op 10 mei 1940.Hij zei toen onder meer:'Het was op een vrijdagmorgen,op een vrijdagmorgen vroeg en toen kwamen al die vliegtuigen over.Ik was elf jaar en oom Koos was een jaar of veertien.Je opa was wel thuis,maar die is wel naar werk gegaan.Na de oorlog is hij naar de PTT gegaan.Hij hoefde niet in dienst.Toen is hij vrijgeloot en waar hij nou precies werkte,dat is mij eigenlijk niet bekend.Hij was dan hier en dan daar, hij had toen nog geen vaste baan.'

De NSB, de partij van Mussert

Afgelopen maand verscheen deel 2 van de serie boeken over de geschiedenis van de NSB.Deel 1 behandelde de periode 1931-1935, in dit tweede deel van Robin te Slaa en Edwin Klijn staat de periode 1936-1940 centraal.Het jaar 1936 was een kantelpunt in de gechiedenis van de Nationaal-socialistische Beweging in Nederland.Mussert gaat in dat jaar op bezoek bij Adolf Hitler en de partij gaat zich vanaf dan meer richten op nazi-Duitsland.In de periode daarvoor had men zich meer op het Italiaanse fascisme van Mussolini gericht.In 1936 remilitariseerde Hitler het Rijnland en ging men de leden van de NSB zien als Hitler-knechten en potentiele landverraders.Ze werden toen bepaald niet gezien als burgermannetjes.De NSB werd ook toen al als gevaarlijk beschouwd.Nederlandse veiligheidsdiensten zagen de partij als gevaarlijk.De partij knoopt in de tweede helft van de jaren dertig contacten aan met tal van Duitse instanties.

Nieuwe feiten in de kwestie-Hendrik van Welzen (1893-1975)

Uit een pas hervonden opname van Rie Laman- Schaft (1922-2009) uit mei 2004 is mij nu gebleken dat oom Hendrik van Welzen zijn leven te danken heeft aan een SS- er in Dachau of Buchenwald die een zwak voor hem zou hebben gehad.Oom Hendrik zou op de vader van de SS- er hebben geleken.Dat heeft Hendrik van Welzen na de oorlog aan tante Rie verteld.John schreef me vanochtend dat SS-ers soms net mensen leken.Tante Rie vertelde verder dat haar oom bij de bevrijding van Buchenwald nog maar 40 kilo zou hebben gewogen.Hendrik van Welzen, de broer van oma Schaft,was lid van de communistische verzetsgroep De Vonkgroep in de oorlog.Op 22 juni 1941 werd hij gearresteerd,waarna hij in het Oranjehotel in Scheveningen terechtkwam.Later kwam hij in kamp Schoorl terecht, even later in kamp Amersfoort.In Duitsland zat hij onder meer in Neuengamme, Dachau en Buchenwald.

Geertruida van den Bos- Nievaart over de schooltijd van haar zoon Nijs

In 1990 sprak Geertruida van den Bos-Nievaart (1899-1992) de volgende woorden over de schooltijd van haar zoon Nijs (1918-1988):'Hij ging in de Medusastraat op school.Die school is al afgebroken.Ik heb hem zien bouwen.Hij is al weg hoor, ja.Want hij was een keer ziek.Ik denk dat hij nog geen zeven jaar was.(1924/1925).En ik kom daar in die school om te vertellen dat hij niet naar school kon komen.En die meester staat aan de deur.Toen zegt ie tegen me: U bent de moeder van Nijs van den Bos.Ik zeg: Meester, hoe weet u dat nu? Hij zegt:Sprekend, sprekend! Nou, ik heb er nooit erg in gehad dat hij op mij leek.Maar hij mocht die meester wel graag, want hij kon ook goed leren.Dus die meester had niet veel last van hem.Hij heeft altijd goed kunnen leren.'

Brigitte 53!

Op woensdag 21 april 2021 viert Brigitte haar 53e verjaardag.Ze werd geboren op 21 april 1968.We feliciteren Brigitte en wensen haar een lang en gelukkig leven.Ook de rest van de familie van harte proficiat!

Weblog bestaat 15 jaar!

Op 18 mei 2021 bestaat dit weblog precies 15 jaar.Op donderdag 18 mei 2006 schreef ik mijn eerste bijdrage aan het blog.Ik schreef toen:'Op deze site vindt u vanaf heden informatie over de geschiedenis van de familie Van den Bos.Sedert 1990 is onderzoek gedaan naar de herkomst van deze Leidse familie.Oorspronkelijk komt de familie uit Henegouwen en wel uit de streek rond Douchy.De familie was aangesloten bij de Waalse kerk en ook na het vertrek naar Leiden bij deze geloofsgemeente aangesloten.We schrijven dan het begin van de 17e eeuw, de periode waarin Leiden als textielstad een enorme bloei doormaakte.De familie Bordoduijck, zoals ze oorspronkelijk heette,wist aanvankelijk ook van die bloei te profiteren,al zijn ons geen gegevens bekend over de financiele omstandigheden van de familie in die eerste Leidse jaren.De familie is mogelijk om redenen van oorlog,geloofsvervolging en slechte economische omstandigheden in Henegouwen rond 1640/1650 naar Leiden getrokken.

Suus 18 jaar!

Aanstaande donderdag 8 april wordt Suus meerderjarig.Ze wordt dan 18 jaar.Susanna Dieuwertje van den Bos werd geboren op 8 april 2003.Niet lang daarna ging ze op de foto met haar overgrootmoeder, grootvader en vader: vier generaties Van den Bos.We feliciteren Suus met haar verjaardag en wensen haar gezondheid en geluk voor de toekomst.Fijne verjaardag, Suus en ook de andere familieleden van harte gelukgewenst!

Andreas Kinneging- ‘De onzichtbare Maat’

Kort geleden verscheen van Andreas Kinneging een vuistdik boek waarin hij pleit voor een herwaardering van de Europese traditie.Aan een periode van 2 1/2 duizend jaar is in onze tijd met de Verlichting en de Romantiek een einde gekomen.Deze periode begon rond 500 v. Chr. met de Griekse denkers en filosofen als Plato en Aristoteles.Daarop, op Athene en later het Jeruzalemse christelijke denken met Jezus, Augustinus en Thomas van Aquino is onze Europese beschaving gestoeld.Aan die periode van 2500 jaar is nu een einde gekomen.Kinneging beweert verder dat de rechtse partijen in de Tweede Kamer het vrijheidsdenken uit de tijd van de Verlichting omarmen, de linkse partijen vertegenwoordigen daarentegen het romantische ideaal van de gelijkheid.Hij zegt verder dat doorgeschoten vrijheid eindigt in anarchie.Doorgeschoten gelijkheidsdenken eindigt in centralisme.

John ziet Abraham

Vandaag, donderdag 1 april 2021,ziet John Abraham.HIj is nu 50 jaar oud,een halve eeuw.Johannes Johnny van den Bos werd geboren op 1 april 1971,eveneens op een donderdag.Op woensdag 31 maart 1971 was Denijs van den Bos nog bij zijn schoondochter Leny op bezoek geweest in de Van der Tasstraat.Toen in de nacht van woensdag op donderdag de weeen begonnen en we aanstalten maakten om naar het Academisch ziekenhuis te vertrekken, startte de auto niet.Deze moest worden aangetrokken door de auto van de buren.Rond half zeven in de ochtend van donderdag 1 april 1971 werd Johannes Johnny dan geboren.John, van harte gefeliciteerd met het behalen van deze mijlpaal,alle gezondheid en geluk voor de toekomst en nog heel veel jaren!Ook de rest van de familie van harte proficiat!

Tim Daniël Johannes 16

Aanstaande zaterdag 27 maart 2021, een dag na de sterfdag van zijn overgrootvader Denijs van den Bos, viert Tim Daniel Johannes van den Bos zijn 16e verjaardag.Volgens de berichten maakt Tim het goed en zit hij in zijn eindexamenjaar dit jaar.We wensen hem een bijzonder fijne verjaardag zaterdag en feliciteren hem van harte.Nog vele jaren van gezondheid en geluk en veel succes met je eindexamen, Tim! Ook de andere familieleden feliciteren wij met de verjaardag van een van de jongste telgen van onze familie. Van harte proficiat!

Denijs van den Bos (1918-1988)

Aanstaande vrijdag 26 maart 2021 is het precies 33 jaar geleden dat onze vader en grootvader Denijs van den Bos van ons heenging.Op zaterdag 26 maart 1988 om even na tien uur in de ochtend overleed hij, net twee weken 70 jaar oud.Op zondag 27 maart kozen we de muziek voor de uitvaart van onze pater familias: Ase's dood, Yesterday en het Slavenkoor van Nabucco.Dinsdagavond 29 maart 1988 was er de condoleance en op woensdag 30 maart was er de rouwplechtigheid.Zijn zoon Aad en Dhr. Gerritsen hielden een toespraak tijdens de rouwdienst.Onze moeder Leny bleef in de nacht van woensdag op donderdag bij moeder Jansje slapen.

Nicolaas van den Eijkel (1925-1945), lid van het verzet

Nog niet zo lang geleden kwam ik erachter dat een neef van onze moeder Lena Dieuwertje van den Bos, Nicolaas van den Eijkel, tijdens de bezetting in het verzet heeft gezeten.Op 3 oktober 1944 werd hij tijdens een razzia in Gorinchem opgepakt.Samen met zo'n honderd andere Gorinchemers aan de hand van een vooraf opgestelde lijst.Een dag later werd hij overgebracht naar kamp Amersfoort.Een deel van de gearresteerden werd tewerkgesteld in Deelen voor de aanleg van een vliegveld aldaar.Een ander deel werd naar Neuengamme getransporteerd.Ook Nicolaas was daarbij.Dit gebeurde met het zgn. oktobertransport op 11 oktober 1944.Daarvan bestaan nog foto's.Drie dagen later, op 14 oktober 1944 kwam Nico in Neuengamme bij Hamburg aan.Hij kreeg het kampnummer 56408.Op woensdag 18 oktober 1944 werd hij tewerkgesteld in buitenkamp Wedel voor de aanleg van tankvallen.Daar bleef hij tot eind november 1944 en daarna ging hij naar Meppen-Versen voor dezelfde werkzaamheden.Tot medio maart 1945 verbleef hij hier toen ook dit kamp werd ontruimd.Een getuige heeft hem later nog gezien in Sandbostel waar hij vlak voor de bevrijding van 29 april 1945 moet zijn omgekomen.Nicolaas staat vermeld op de erelijst van gevallenen van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

Denijs van den Bos 103

Morgen, 12 maart 2021 is het 103 jaar geleden dat de pater familias Denijs van den Bos (1918-1988) werd geboren.Zijn moeder Geertruida sprak in 1990 als volgt over hem:'Hij ging om met een domineeszoon, en de een was de zoon van het hoofd van de brandweer en de ander zijn vader had een hele grote boekenzaak op de Breestraat.Hij was eigenlijk een jongen uit een arm gezin.En als ze eens vrij hadden.Hij had dan een toverlantaarn, mijn zoon.Maar ze wilden toch altijd graag bij mij.Ik moest dan een laken voor het raam hangen.Er mocht geen licht bij komen.Maar het was altijd boven op de slaapkamer van hem.Hij had een apart kamertje.Ik haalde een kogelflesje met cider, weet je wel en ik haalde altijd nog een snoepje in huis.En ze denken, nou dat gaat goed bij mevrouw Bos.'

Cindy jarig!

Aanstaande donderdag 11 maart 2021 is Cindy jarig.Ze wordt dan 47 jaar.We feliciteren haar met haar verjaardag en wensen haar veel geluk en gezondheid voor de toekomst! Ook Trudy en Gerard en de rest van de familie van harte gelukgewenst met dit heuglijke feit.Maak er donderdag een leuke dag van, Cindy en heel veel plezier gewenst!

Johannes Bavelaar (1899-1984) over de 10e mei 1940

In augustus 1982 had ik een interview met onze grootvader Johannes Bavelaar(1899-1984), de Leidse kapper,over de Duitse invasie op 10 mei 1940.Hij antwoordde toen op mijn vraag of hij een vermoeden had dat er oorlog zou komen destijds:'Nee, ik had er helemaal geen gedachte in.Ja, je leefde in onzekerheid he? Je wist eigenlijk niet wat er zou komen.Je kon de toekomst niet bekijken.- U dacht niet dat er een oorlog uit zou breken?- Nee, daar had ik helemaal geen gedachte in.Ten eerste doe ik toch niet zo aan politiek.Ja, als die tijd komen moet, dan komt het maar.-Kunt u zich nog herinneren dat op 10 mei 1940 de vliegtuigen overkwamen?- Ja, want ik lag boven.Toen kwam mijn moeder naar me toe.Toen zegt ze: Jan, het is oorlog.Ik schrok ervan.Ik hoorde die vliegtuigen boven me.En toen zaten we later zo te ontbijten 's morgens.Die vliegtuigen vlogen maar over ons heen. Ik zeg: Mens, het is niet te hopen dat er een bom mag vallen.Dan zijn we er allemaal geweest.'

Maart 2021

Vandaag is het 1 maart 2021, de dag waarop de meteorologische lente begint.Een nieuwe lente, een nieuw geluid.Ik hoop dat iedereen weer wat meer lucht en zon mag ervaren in zijn of haar leven.En dat we nu een echte lente mogen beleven.We hebben ook weer jarigen deze maand in onze familie.Op 11 maart viert Cindy haar 47e verjaardag en op 27 maart wordt Tim alweer 16 jaar.We feliciteren de beide jarigen nu al en wensen hen een lang,gelukkig en gezond leven.Op 12 maart herdenken we het feit dat het dan 103 jaar geleden is dat onze pater familias Denijs van den Bos (1918-1988) ter wereld kwam.