10 december 2007

Lena Dieuwertje (3)

Wekelijks maakte Leny's vader de gang naar zijn vrouw en dochtertje in de Rijnsburgse Petronella van Saksenstraat, alwaar schoonmoeder Dieuwertje hem winterkost voorschotelde, zodat hij de tussenliggende dagen -Jan bezocht zijn gezin alleen in de weekeinden- weer enigszins voortkon. Probleemloos verliep deze tijd niet. Omdat Jan gewend was geweest in de vooroorlogse periode steeds een volwaardig eetpatroon erop na te houden, had het distributiesysteem dat reeds vanaf 1939 was ingevoerd en dat na de bezetting van 10 mei 1940 het eetpatroon van de meeste Nederlanders meer en meer aan banden had gelegd, hem in het bijzonder sterk doen vermageren. Van Leny's vader is een foto bekend uit het jaar 1942 waarop duidelijk te zien is dat het eten sterk te wensen overliet. Zeker was door zijn kennismaking met Anna en de bezoeken aan Rijnsburg het een en ander ten goede kunnen keren voor Jan, maar feit bleef dat hij zich vanwege zijn werkzaamheden gedwongen zag in Leiden te blijven, alwaar de voedselsituatie beduidend slechter was dan in Rijnsburg, zeker gedurende de periode september 1944-mei 1945. De honger was Jan aan te zien geweest en bovendien had hij mogelijk eind 1944 te maken gekregen met hongeroedeem, een ziekteverschijnsel dat gepaard ging met vocht in zijn benen. Op advies van de huisarts was Jan in de gelegenheid gesteld extra bonnen voor bijvoeding te krijgen, maar het moest duidelijk zijn dat Anna's echtgenoot, ondanks de goede zorgen van arts en schoonouders lichamelijk sterk verzwakt moet zijn geweest.