12 september 2019
Het interbellum
Op vrijdag 13 september wordt de derde aflevering van ‘Een bezeten wereld.Nederland tussen de oorlogen’ uitgezonden.Nederland tijdens het interbellum.Begin jaren 80 was er op de radio een programma over de as Amsterdam-Berlijn tijdens het interbellum.Voor de oorlog was Nederland met name in cultureel opzicht nog sterk op Duitsland georiënteerd.Er werden Duitse boeken gelezen, Duitse grammofoonplaten gedraaid, Duitse films gekeken.In Duitsland beleefde men ten tijde van de Republiek van Weimar nog een liberale tijd.De omslag kwam na ‘Zwarte donderdag’, 24 oktober 1929, toen de beurs van Wall Street instortte.Voor Duitsland was de klap fataal, zoals Geert Mak in zijn in 2004 verschenen bestseller ‘In Europa’ schreef. Het herstel van Duitsland was grotendeels gefinancierd door Amerika.Het Dawesplan voorzag in het rondpompen van geld.Duitsland betaalde aan Engeland en Frankrijk, deze landen betaalden daarna aan Amerika hun oorlogsschulden af en Amerika leende dat geld weer aan Duitsland.Na 1929 hield Amerika alles voor zichzelf.Daarmee sloeg ook in Duitsland de crisis hard toe vanaf 1930.Bij de verkiezingen van 1930 in Duitsland behaalde de NSDAP al 107 zetels, tegen 12 in 1928.De werkloosheid liep razendsnel op.