29 september 2007
De Nederlandse identiteit
Prinses Maxima hield deze week een rede over het al of niet bestaan van een Nederlandse identiteit. Volgens haar bestaat die niet. Herman Pleij, hoogleraar historische Nederlandse letterkunde, gisteravond te gast bij Pauw en Witteman, weerspreekt dat er niet zoiets als een Nederlandse identiteit zou bestaan. Er zijn wel degelijk collectieve mentaliteiten. Pleij stipuleert dat de Nederlandse collectieve mentaliteit al teruggaat tot de late Middeleeuwen. We leven in een cultuur van egalitarisme en ook in een burgercultuur. Ook de befaamde historicus Johan Huizinga stelde al in de jaren dertig van de vorige eeuw in zijn " Nederland's geestesmerk" dat het Nederlandse volk een burgerlijk karakter heeft. Hij schreef onder meer: " Onze nationale cultuur is burgerlijk in elken zin, dien men aan het woord hechten wil. De burgerlijke levensopvatting heeft zich meegedeeld aan alle groepen of klassen, die ons volk telt, landelijke en stedelijke, bezittende en niet-bezittende. Onze gansche geschiedenis weerspiegelt die burgerlijke aspiraties." *Pleij benadrukte nog onder meer ook het belang dat de Nederlander hecht aan een goed gezins- en familieleven en de rol van de vaderfiguur, hetgeen ook blijkt uit het gebruik van namen en begrippen als : Vader Cats, vader Drees en de Vader des Vaderlands (Willem van Oranje).
* J. Huizinga, "Nederland's geestesmerk" (herziene druk 1935), p.11