Het jaar 1914

Het jaar 1914 markeert het begin van de Eerste Wereldoorlog, THE great War zoals deze in de Angelsaksische landen genoemd wordt.'We hadden niet het flauwste vermoeden van oorlog', schreef de befaamde journalist Joseph Roth over het voorjaar van 1914. Hoe was het om in 1914 te leven? Grootvader Johannes Bavelaar werd op 4 september 1914 15 jaar, grootmoeder Anna van den Eijkel, zijn latere vrouw werd op 4 november 1914 5 jaar. Onze beide andere grootouders waren nog niet geboren. Overgrootvader Denijs van den Bos werd in september 1914 18 jaar, zijn latere vrouw Geertruida Nievaart zou op 2 februari 1914 15 jaar worden. Europa was in 1914 nog een continent van monarchieën. Alleen Frankrijk was een republiek.'De situatie in Europa is buitengewoon', berichtte kolonel House aan de Amerikaanse president Wilson in mei 1914.'Het is een volledig doorgeslagen militarisme.'Na de moord op Franz' Ferdinand was de crisis in juli 1914 compleet. in augustus zou het oorlog zijn. Koningin Wilhelmina sprak op 15 september 1914 in de troonrede:'Wij zijn allen vervuld door de gedachte dat een verschrikkelijke oorlog een groot deel der beschaafde wereld teistert. ons land is dientengevolge in een toestand geraakt welke nog steeds onafgebroken waakzaamheid eischt.'