18 maart 2024
Nieuw licht in de zaak-Adolf van Meurs (1921-1989)
Er zijn nieuwe feiten bekend in de kwestie-Adolf van Meurs.Aad van Meurs wees me op een uitzending van Andere Tijden 'Spoedig naar huis' uit 2007 over de Nederlandse krijgsgevangen in Rusland.Oom Dolf moet in 1943 in het kader van de Arbeitseinsatz zijn ingedeeld door de Duitsers bij de Nederlandsche Oost Compagnie.Dit was een nationaalsocialistische organisatie die op 6 juni 1942 in Den Haag werd opgezet door de Nederlandse NSB-er Meinoud Rost van Tonningen.Voornaamste doel was de economische opbouw van de zogeheten bevrijde oostgebieden Oekraine, Estland, Letland en Litouwen.Een dochteronderneming was de op 11 juni 1943 opgerichte Nederlandsche Oostbouw, dit waren bouwprojecten van de SS in het bezette deel van de Sovjet-Unie, later ook in Polen en Duitsland.Gedeeltelijk warenht vrijwilligers, gedeeltelijk ook personen die via de gedwongen arbeidsinzet in dienst moesten bij de SS, de Nederlandse SS Frontarbeiter.Oom Dolf zat hier waarschijnlijk ook bij.Ze werden richting het front in het oosten gestuurd.Velen moesten tankversperringen aanleggen, prikkeldraadversperringen en bomen omhakken.Op een gegeven moment werd aan het einde van de oorlog Berlijn bezet door de Russen.' Berlin ist uns!', riepen ze.Het Rode Leger heeft toen in 1945 4 miljoen mensen krijgsgevangen gemaakt.De meesten waren Duits,maar er zaten ook een paar duizend Nederlanders bij, onder wie oom Dolf.Een aantal mocht naar huis,maar in mei 1946 staakte Stalin het repatrieringsprogramma.Arbeiders in de oostbouw moesten onder dwang verder naar het oosten.Ze kwamen in de Goelag, zo ook Adolf van Meurs.Ze kwamen onder meer in mijnwerkerskampen.Zwaar werk bij temperaturen van soms 50 graden onder nul.Werkdagen van 10 uur waren heel gewoon.Stalin eiste dat het westen Russen zou terugsturen, maar Nederland weigerde, zodat het repatrieringsprogramma voor onbepaalde tijd werd uitgesteld.Ook Dolf van Meurs was hier de dupe van.Hij kwam pas in mei 1951 terug in Nederland.