Dolle Dinsdag: 5 september 1944

Vandaag is het precies 65 jaar geleden dat de val van Duitsland een feit leek en de bevolking zich op veel plaatsen in Nederland gedroeg alsof de bezetter al was verdwenen. Dr. Lou de Jong wijdde in deel 10A van zijn 'Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog' een heel hoofdstuk aan 'Dolle Dinsdag.' Kritiek kwam hier op het feit dat hij in dat hoofdstuk te veel de indruk wekte dat de berichtgeving van Radio Oranje de jubelstemming had veroorzaakt. NSB-ers vluchtten op 5 september 1944 gepakt en gezakt oostwaarts. 'Op het Levendaal zag je ze lopen, met hun spulletjes op karren en kinderwagens vluchtten ze de stad uit', aldus een ooggetuige. Overal in het land gingen geruchten dat geallieerde tanks naderden. In Haarlem heette het dat Leiden al bevrijd zou zijn. In Leiden ging het verhaal dat de geallieerden Rijswijk al hadden bereikt.Breda zou bevrijd zijn en mensen liepen met oranje bloemen op, radio's werden tevoorschijn gehaald en iedereen werd onvoorzichtig.In Leiden zag je overal in de stad vlaggen hangen. Op de Breestraat speelden zich 'wilde vreugdetonelen' af. Maar toen moest voor het westen van ons land en voor Leiden in het bijzonder het ergste nog komen: de Hongerwinter.