De huwelijksjaren

Volgend jaar is het 50 jaar geleden dat Aad en Leny van den Bos in het huwelijk traden. In het najaar van 1962 leerden zij elkaar op het werk kennen. Toen onze moeder Leny op 27 november 1997 overleed, had het huwelijk 34 jaar geduurd. Denijs van den Bos (1918-1988) en Jansje Schaft (1919-2007) mochten 45 jaar gehuwd zijn. Zij huwden op 5 augustus 1942. In maart 1988 kwam onze grootvader te overlijden. Ook Geertruida Nievaart (1899-1992) en Denijs van den Bos (1896-1966) waren lang bij elkaar. In 1917 huwden zij. In oktober 1965 waren ze 48 jaar getrouwd. In 1881 huwden Denijs van den Bos (1859-1913) en Suzanna van Royen. Zij waren dus 31 jaar samen. Jan van den Bos (1814-1867) huwde op 11 januari 1838 met Jannetje Isabella van Heusden. Zij waren 29 jaar samen. Het in 1797 gesloten huwelijk tussen Jan van den Bos en Maria Taverne kwam bij het overlijden van Maria op 21 december 1827 tot een einde. Zij waren 30 jaar getrouwd.

Nieuw onderzoek naar geweld in Indië 1945-1949

Piet Kamphuis, Gert Oostindie en Marjan Schwegman pleiten voor nieuw onderzoek naar het geweld in Indië in de jaren 1945-1949. We moeten volgens hen willen begrijpen wat voor soort oorlog daar werd gevoerd en waarom en hoe mensen ertoe werden gebracht wreedheden (excessen) te begaan,aldus een bericht in de Volkskrant eerder deze week. Het bloedbad van Rawagedeh is een voorbeeld van die excessen. Koos van den Bos, broer van onze in 1988 overleden grootvader Denijs van den Bos, vocht in de naoorlogse periode ook in Indië. Volgende maand zendt de NTR een documentaire uit over de eerste politionele actie uit 1947. Er zijn onder meer kleurenbeelden van te zien.

Berlijn negeert de lessen van de jaren 30

Van verschillende zijde wordt momenteel gewaarschuwd dat Berlijn de lessen van de jaren 30 veronachtzaamd. Berlijn lijkt meer oog te hebben voor de les van 1923 (hyperinflatie) dan voor de les van 1933 toen de Duitse democratie teloorging. En voor die onder meer door Nouriel Roubini gedane waarschuwing in de Financial Times vorige week, valt wat te zeggen. Zo resulteerde de bankencrisis van 1931 direct in de opmars van de nazi's en het aan de macht komen van Adolf Hitler. Duidelijk moet zijn dat een financieel-economische crisis vaak hand in hand gaat met een politieke crisis en in het ergste geval dus met een crisis van de democratie. Weimar laat zien hoe dit destijds is gegaan en die les moeten we ook nu weer meer dan ter harte nemen.

De jaren 50

Vandaag wil ik weer eens met u terug naar de jaren 50 van de vorige eeuw. Hoe kunnen we deze jaren het beste kenschetsen? Waren ze wel zo saai en braaf zoals vaak wordt beweerd? Anton Zijderveld, emeritus hoogleraar sociologie, vindt van niet,zoals hij in een artikel in de Volkskrant schreef deze week. Zo gistte en borrelde het bijvoorbeeld in de cultuur in de jaren 50,aldus Zijderveld. Mulisch, Reve en Hermans kwamen op. Zij hadden kritiek op de verzuilde samenleving. Er was experimentele poëzie en wat te denken van de Cobra-groep in de schilderkunst? Onderhuids was dus in die zo verzuilde jaren 50 al iets van de latere revolutionaire jaren 60 merkbaar.

De crisis

De voormalige minister van buitenlandse zaken van Duitsland, Joschka Fischer (1998-2005), heeft beweerd dat Europa met kerosine blust. Volgens hem staat Europa aan de afgrond en zal het hier de komende maanden in vallen als niet Duitsland en Frankrijk samen het stuur omgooien en de moed hebben een fiscale en politieke unie van de eurolanden in het leven te roepen. Als de euro klapt zal ook de EU met de gemeenschappelijke markt klappen en een wereldwijde economische crisis veroorzaken zoals de nu levende generaties nog niet eerder hebben meegemaakt.

De oliecrisis 1973

Het jaar 1973 was een bijzonder jaar. In dat jaar brak de Jom Kippuroorlog uit met een oliecrisis als gevolg. Het was het jaar dat onze overgrootmoeder Elizabeth Schaft-van Welzen kwam te overlijden en Janny en Ed in het huwelijk traden, volgend jaar 40 jaar geleden. Het kabinet Den Uyl trad aan in mei 1973. In oktober 1973 valt een aantal buurlanden van Israël dat land binnen. Nederland heeft hechte banden met Israël en Nederland wordt door de Arabieren daarom gestraft met een olieboycot. Benzine kwam op de bon. Volgens Den Uyl was de oliecrisis echter eigenlijk meer een dollarcrisis.

De jaren 1810

Vandaag keren we terug naar de jaren 10 van de 19e eeuw. We kijken naar de algemene geschiedenis van die tijd en naar hoe het de familie Van den Bos in die jaren is vergaan. Wat weten we van de algemene en vaderlandse geschiedenis? Op 2 december 1813 wordt Willem I aangesteld als soeverein vorst van de Nederlanden. De winters zijn erg koud in dit decennium. Het jaar 1816 wordt ook wel het jaar zonder zomer genoemd. De familie Van den Bos maakt die zomer met zeer lage temperaturen ook mee. Er valt in 1816 sneeuw in de zomer. In 1817 is er hongeroproer in veel steden, veroorzaakt door de misoogsten dat jaar. in Rotterdam komt het tot plunderingen van winkels. Begin 1813 verhuisde het echtpaar Jan en Maria van den Bos na het overlijden van dochter Lena in december 1812 van de Uiterstegracht naar de Kraaierstraat. Op vrijdag 14 oktober 1814 werd zoon Jan in het pand aan de Kraaierstraat geboren. Jan kwam om 9 uur ,s avonds ter wereld.