Janny jarig

Graag maak ik van de gelegenheid gebruik om iedereen te bedanken die van de viering van de verjaardag van Janny en mij een succes hebben gemaakt. In het bijzonder wil ik Janny en Ed bedanken voor de manier waarop ze mij hebben gefêteerd. Zo is het een onvergetelijke avond geworden die dan ook weer de geschiedenis ingaat van onze lieve familie. Ook Colette en Cindy bedankt voor de lieve kaartjes en telefoontjes. De hoogzwangere moeder Jansje werd op 29 november 1946 op de fiets door vader Nijs naar het Elizabeth zieknhhuis gebracht. Het was eind november dat er met het oog op de naderende Sinterklaasviering dat jaar chocoladeletters bij Olderix verkrijgbaar waren. Veel was nog op de bon in het nog maar pas van oorlog en bezetting herstellende Nederland. Moeder Jansje toog naar de winkel en nog diezelfde dag werd ze door vader Nijs op een fiets met toen nog houten banden naar het ziekenhuis gebracht. Het was in de zo strenge winter van 1946-1947 waar men op de etage in de Coornhertstraat warmte zocht bij het potkacheltje. Beel is premier van Nederland als de kleine Janneke wordt geboren. Half november 1946 komt het akkoord van Linggadjati tot stand. Er zal een Nederlands-Indonesische Unie moeten komen, aldus het akkoord. Maar als zo vaak liep het anders. Janny, van harte gefeliciteerd met je verjaardag morgen en nog vele jaren in goede gezondheid! Ook Ed gefeliciteerd!

Herman morgen jarig

Morgen is Herman jarig. We feliciteren hem nu al, wensen hem een fijne verjaardag en feliciteren ook Colette en de rest van de familie met dit heuglijke feit! Fijne dag en een goed nieuw levensjaar gewenst.

Huidige tijd ook wel vergeleken met Renaissance

Onze huidige tijd, een tijd die ik eerder een overgangstijd noemde, is ook wel vergeleken met de periode van de Renaissance, de jaren 1450-1550. Dat was de tijd van de ontdekkingsreizen ( denk aan de ontdekking van Amerika in 1492) en een periode van mondialisering. Als gevolg van die mondialisering nam de ongelijkheid toe onder mensen. Waren de Nederlanden in de jaren 1200-1400 nog een van de meest egalitaire gebieden ter wereld, na 1500-1550 verloren burgers steeds meer economische zelfstandigheid. In de dertiende en veertiende eeuw was met name meedoen aan lokale politieke besluitvorming heel gewoon. Onze voorvader Nicholes de le Roke is daar een goed voorbeeld van. Het kanteling ligt dus bij het jaar 1550 ongeveer. Toen begon de economische groei te stagneren. De situatie in Henegouwen stak daarbij evenwel vrij gunstig af, mogelijk een verklaring ervoor dat veel mensen juist daar woonden onder wie onze voorouders Bordedeu. De reële lonen van de arbeiders lagen aan het eind van de 17 e eeuw onder die van de lonen in 1300. Was in de jaren 1450-1550 de boekdrukkunst de grote vernieuwende en stuwende factor, nu is dat het internet. In de Verenigde staten stagneert de koopkracht van de laagste groepen vanaf de jaren 1960, het kanteling in Europa ligt in de jaren 1990. Hier zie je dan ook de ongelijkheid toenemen. Angst voor te grote en steeds sneller gaande verandering, gevoegd bij de vluchtelingenproblematiek leiden dan tot een sociaal ontwrichtend maatschappelijk klimaat.En vaak leidt dat weer tot revoltes. Zoals we die nu in feite ook zien. Uitermate boeiende tijd!

Een gevaarlijke tijd

Momenteel gaan we door een gevaarlijke periode in de geschiedenis van de mensheid. Minister Koenders van buitenlandse zaken heeft het huidig tijdsgewricht vergeleken met het Rampjaar 1672, het jaar 1795 toen er een eind kwam aan de Republiek en met het jaar 1940 toen Duitsland Nederland binnenviel. Momenteel neemt de spanning tussen Oost en West gevaarlijk toe. Er is geen sprake meer van een dialoog tussen de supermachten, dat was in de tijd van de Koude Oorlog nog wel zo. Intussen staan de liberale democratieën in de wereld onder druk. Het aantal autoritair geregeerde landen neemt toe. Het Europese verlichtingsideaal boet in de wereld aan invloed in, net zoals dat in 1917 in Rusland ging, in 1922 in Italië, in 1933 in Duitsland en in Spanje na 1936. Links en rechts extremisme nemen toe en het politieke midden fragmenteert. Mensen reageren grimmig in een grimmige tijd.

Het einde van de naoorlogse wereldorde

Wat we nu beleven met de opmars van het populisme kan wel eens het einde betekenen van de naoorlogse wereldorde. De Verenigde Staten onder Trump zullen zich meer protectionistisch en isolationistisch opstellen. Daardoor zal de band tussen de VS en Europa losser worden. Europa kan een speelbal worden tussen de VS en Rusland, juist omdat Trump en Poetin het zo goed met elkaar kunnen vinden en er mogelijk nieuwe invloedssferen zullen worden afgebakend. Volgend jaar zijn er verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland en ook daar is de verwachting dat nationalistische en populistische partijen flink gaan winnen. Op termijn kan Europa dan uiteen gaan vallen en dat zal ons op onszelf terugwerpen. Het jaar 2016 zal ook het einde inluiden van het neoliberalisme, de stroming die door Thatcher en Reagan in gang is gezet. Deze stroming luidde op haar beurt de globalisering in. Maar grote groepen mensen zijn nu de verliezers gebleken van de globalisering. Zij profiteerden niet van de welvaart die nog slechts voor een zeer kleine elite leek weggelegd. De werkloze arbeiders zoals die in de Amerikaanse rost belt hebben nu hun stem laten horen. Zij willen hun banen terug, maar door de robotisering zullen die banen niet terugkomen, wat Trump ook doet. De samenlevingen blijven verweesd achter om Pim Fortuyn nog maar eens aan te halen.

Amerikaanse presidentsverkiezingen

Vandaag worden er presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten gehouden. Het zijn de veertiende in mijn bestaan. Toen Kennedy op 22 november 1963, drie dagen voor mijn geboorte, in Dallas werd vermoord, was hij eigenlijk al op verkiezingscampagne voor de verkiezingen van 1964. Dat was toen ook een felle en harde strijd. De verkiezingen van vandaag zijn bij uitstek al historische verkiezingen genoemd. het was een uiterst verhitte campagne dit jaar met vele verdachtmakingen en incidenten over en weer. Clinton ligt nog iets voor op Trump maar in de swingstates zoals Florida kan het nog uiterst spannend worden. De Verenigde Staten zijn ondanks de vele problemen die er ook zijn een land dat dat tot de verbeelding spreekt. Het is een van de grootste democratieën ter wereld en de voornaamste militaire macht. Ik hoop dat Clinton gaat winnen. Zij zal dan de eerste vrouwelijke president worden, na de eerste zwarte president Barack Obama. Alleen daarom zijn deze verkiezingen al historisch te noemen. In 2013 was ik met John in New York, de thuisbasis van zowel Donald J Trump als van Hillary Rodham Clinton. Juist vandaag denk ik aan dat bezoek aan die metropool terug.

Geboortedag Anna van den Eijkel

Vandaag is de geboortedag van onze grootmoeder Anna van den Eijkel. Ze werd 107 jaar geleden geboren, op 4 november 1909 aan de Rijnsburgse Kortkade. Op 22 december 1944 schonk ze het leven aan onze moeder Leny van den Bos-Bavelaar. Op 14 december 1944 werd in Noord- en Zuid- Holland het gebruik van elektriciteit verboden nadat eerder al een begin was gemaakt met de distributie van gas en electra op bepaalde uren. Zo kon het gebeuren dat Anna,s echtgenoot Jan Bavelaar op de avond van 22 december 1944 bij de geboorte van zijn dochter Lena Dieuwertje met de knijpkat heeft moeten bijlichten in de donkere woning aan de Leidse Oranjegracht, waar Jan,s kappersbedrijf ook was gevestigd. Het zal huisarts Van Es zijn geweest die de bevalling heeft gedaan. Het kind, onze moeder Leny, woog echter niet meer dan vier pond.

Professor Keesom (1876-1956)

Op 1 november 1934 begon Jansje Schaft als tweede meisje bij de familie Keesom te werken in de Wasstraat 3 te Leiden. Keesom was een beroemde professor. Hij ontwikkelde een methode om vloeibaar helium te bevriezen. Hij was hoogleraar natuurkunde en ontzettend dik. Hij kon niet bij zijn veters, aldus Jansje in een opname uit 1985. Ze kwam met Allerheiligen, 1 november 1934, bij de katholieke Keesom te werken. De pastoor was er ook die dag en er was volop te eten. Later moest Janje er weg omdat de pastoor erachter was gekomen dat ze niet katholiek was.