9 april 2024
Dirk Jacobus den Os (1881-1945) zat drie weken in Oranjehotel
Het is 16 mei 1944 als pensionhouder en kok Dirk Jacobus den Os, broer van overgrootmoeder Lena den Os, wordt binnengeleid in de strafgevangenis in Scheveningen, het Oranjehotel.Het hoe en waarom van zijn arrestatie half mei 1944 is tot op heden onopgehelderd gebleven.Volgens zijn neef Johannes Bavelaar, onze grootvader, zou hij joodse mensen hebben laten onderduiken in zijn pension aan de Bilderdijkstraat 2 te Leiden.Dat zou kunnen betekenen dat hij is verraden.Maar wie heeft Dirk Jacobus verraden? En was dat de reden van zijn arrestatie?Komen we daar misschien achter als het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging volgend jaar januari online komt te staan?Dirk Jacobus den Os (1881-1945) heeft niet heel lang in het Oranjehotel in Scheveningen gezeten.Ongeveer drie weken.Hij moet op 6 juni 1944 naar kamp Vught zijn overgebracht.Dit omdat het Oranjehotel toen werd ontruimd.Op 6 juni 1944 bereikte het nieuws van de geallieerde invasie de Scheveningse gevangenis,zo lezen we in het boek Het Oranjehotel van historicus Bas von Benda-Beckmann.De bewakers reageerden koortsachtig,zo schrijft Von Benda.De circa 1300 gevangenen zouden worden geevacueerd naar kamp Vught.Dirk Jacobus den Os was een van hen.Von Benda:In de loop van de ochtend hoorden de gevangenen dat ze allemaal hun eigen kleren aan moesten trekken en zich moesten klaarmaken voor vertrek.Het duurde evenwel nog tot drie uur 's middags voordat de celdeuren opengingen.Gang voor gang werden de gevangenen uit hun cellen gehaald.Ze moesten rijen van vijf personen vormen.