10 januari 2009

Het ontstaan van Leiden (vervolg)

De vermelding van Leiden op de inventarislijsten van de Utrechtse St. Maarten weegt voor ons zwaar. Het wijst op boerenbewoning (reeds in 777). Conclusie: Leiden is ontstaan als een boerendorp op een economisch gunstige plaats; al in 777 wordt melding gemaakt van boerenbewoning. Het is waarschijnlijk dat omstreeks 1000 Leiden een behoorlijk dorp moet zijn geweest en het is dan ook niet verwonderlijk dat we in een geschrift uit 1083 lezen over 'Villa Leithen'. (villa betekent dorp). Leiden heeft zijn wording tot stad evenwel aan de burcht te danken. En daarom moeten we ook de oorsprong van dit bouwwerk opnemen, willen we meer inzicht krijgen in de geschiedenis van Leiden. Geografisch bekeken is de burcht op zo'n uitstekend gebied gebouwd dat het duidelijk is dat het uit oogpunt van handelsbelangen en macht is gebouwd. Als we de geschiedenis van Dr. P.J. Blok erop na lezen, zou de Vikinger Harold de burcht hebben opgericht. Dr. Blok dateert de burcht rond 900. Moderne archeologische schattingen liggen gemiddeld rond 1150. In elk geval kunnen we met zekerheid zeggen dat de graven van Holland zich aan het begin van de tiende eeuw in Leiden vestigden en dat zij hun residentie hadden in het Gravenhof. Na het verdrijven van de Noorse vorst Harold zou de burcht in handen zijn gevallen van de graaf, die een burggraaf aanstelde.